Jakie choroby grusz najczęściej występują i jak z nimi walczyć?

Rodzaj grusza należy do licznej rodziny różowatych. Jest blisko spokrewniony z większością gatunków drzew i krzewów w sadach. To kuzyn jabłoni, śliwy oraz czereśni. Drzewa są niewielkie, naturalnie występują na wielu kontynentach. Jednak najwięcej przedstawicieli spotkać można w Europie i Azji. Grusze mogą z łatwością się ze sobą krzyżować, a w wyniku krzyżówek powstają nowe odmiany, mutacje. Uprawa gruszy na świecie ma długą historię. Szacuje się, że roślina służyła ludziom ponad 30 wieków.

Budowa morfologiczna rośliny

Grusze mają zazwyczaj postać niewielkiego drzewa, czasem mogą być krzewami. Korona może mieć kulisty kształt lub smukły, wrzecionowaty. Gałęzie mogą mieć różnego koloru korę, jasną, ciemną, gładką lub spękaną. Wiele zależy od gatunku i odmiany rośliny. Grusze tworzą jajowate lub lancetowate liście. Blaszki liściowe są pokryte włoskami lub nagie i gładkie. Cechy morfologiczne są bardzo zróżnicowane u wielu gatunków. Roślina wytwarza kwiaty typowe dla rodziny różowatych. Mają one 5 płatków korony, są białe, czasem różowe.

Owoce gruszy

Grusze są powszechnie uprawiane ze względu na owoce, które wydają. Są wydłużone, czasem ze wcięciem w środku, lekko spłaszczone przy szypułce. W środku znajduje się miąższ, z charakterystycznymi komórkami kamiennymi. Gniazdo nasienne jest niewielkie, podzielone na komory. We wnętrzu znajdują się małe nasiona z ciemną okrywą.

Ochrona gruszy przed chorobami

Grusza to roślina, która może być atakowana przez wiele patogenów, głównie grzybowych. Niektóre choroby, aby wystąpić na roślinie, wymagają specjalnych warunków. Inne są bardzo częste i powszechne i pojawiają się w każdym roku. Poniżej opis najważniejszych chorób gruszy i sposoby ochrony roślin.

Najczęstsze infekcje to choroby liści gruszy. Występują w postaci różnych plamek i przyczyniają się do osłabienia wzrostu roślin. Zainfekowane liście odpadają, wpływa to na kwitnienie i owocowanie. Porażona roślina tworzy mniejsze owoce, często są one zdeformowane. W ogrodzie spotyka się choroby grzybowe, które leczy się przy pomocy oprysków.

Zaraza ogniowa na gruszy

Chorobę wywołuje bakteria. Jest to jedna z najgroźniejszych i najczęstszych chorób drzew owocowych z rodziny różowatych. Poraża również ozdobne gatunki. W Europie jej zasięg rozszerzał się powoli, od północy po południe kraju. Wymaga bezwzględnego zwalczania, gdyż jest to choroba kwarantannowa.

Objawy zarazy ogniowej na gruszy

Pierwszym objawem wystąpienia choroby na roślinach jest pojawienie się wycieków, które są gęste oraz lepkie. Na początku są one koloru białego, następnie stają się żółte, a potem brunatne. Wycieki to nic innego, jak bakterie, które bardzo łatwo przenoszą się z rośliny na roślinę. Poszczególne organy rośliny ulegają nekrozie. Brunatnieją lub czarnieją, roślina wygląda, jakby została przypalona. Stąd nazwa choroby. Ochrona gruszy przed zarazą jest najważniejszym krokiem w zwalczaniu jej. Niestety, nie istnieją skuteczne środki do walki z zarazą.

Ochrona gruszy i zapobieganie zarazie ogniowej

Zapobieganie chorobie jest bardzo istotne, ponieważ wystąpienie w sadach choroby powoduje, że sad zostaje objęty kwarantanną.

Co można zrobić, aby ograniczyć szansę na zakażenie roślin?

• Wybieranie odmian odpornych na zarazę ogniową (Boskoop, Golden Delicious).
• Dezynfekowanie narzędzi, którymi przycina się gałęzie – choroba łatwo przenosi się między roślinami podczas prac pielęgnacyjnych.
• Likwidacja źródeł infekcji – bardzo ważna kwestia. W sadach towarowych odbywa się pod nadzorem służb. Wystąpienie zarazy ogniowej powinno być zgłaszane. Należy wycinać wszystkie gałęzie i dezynfekować rany.
• Z porażonych roślin nie wolno pobierać materiału do rozmnożeń roślin, w tym nasion i sadzonek.
• Należy unikać sąsiedztwa malin, głogu i jarzębiny. Są to rośliny bardzo podatne na chorobę.
• Niektóre środki ochrony roślin (z miedzią) wzmagają odporność rośliny na chorobę.

Brunatna zgnilizna gruszy

Kolejną chorobę wywołuje patogen, którym jest grzyb. Infekcję można łatwo zidentyfikować na liściach. Na tych częściach rośliny powstają bowiem brunatne plamy, które w finale prowadzą do całkowitego opadania liści. Liście mogą żółknąć i dopiero potem odpadać od rośliny. Wzrost jest zahamowany, a owoce są mniejsze i zdeformowane. Nasiona zainfekowanej rośliny nie nadają się do tworzenia siewek.

Ochrona gruszy przed brunatną zgnilizną

Przeciwko chorobie można stosować opryski preparatami grzybobójczymi. Zaleca się również właściwą pielęgnację roślin, stosowanie nawozów w sezonie od wiosny do końca lata. Ważne jest dokładne grabienie liści pod drzewami. Zimują zarodniki w resztkach roślinnych, jeśli nie zostaną zutylizowane, będą źródłem infekcji.

Parch gruszy

Grusza to roślina wrażliwa na parcha powodowanego przez grzyba. Objawy są podobne do najpopularniejszego parch jabłoni, ale za chorobę odpowiada inny gatunek grzyba. Parch to typowa choroba liści. Objawia się wystąpieniem aksamitnych, ciemnych plam na liściach. Symptomy pojawiają się też na pędach oraz na owocach. Porażone organy są mniejsze, zdeformowane i pokryte plamami o różnej wielkości.

Ochrona roślin przed parchem

W zapobieganiu chorobie wykorzystuje się podobne metody co przy brunatnej zgniliźnie. Ważne jest sprzątanie resztek roślinnych po sezonie. Grzyb zimuje w liściach, które mogą być źródłem choroby w kolejnych latach. Do pielęgnacji powinno się używać zdezynfekowanych narzędzi.

Do rozmnażania rośliny należy stosować nasiona od rośliny zdrowej. Nawozy do gruszy powinny być dawkowane zgodnie z zaleceniami w okresie silnego wzrostu drzew owocowych. Nie należy stosować nawozów jesienią, gdyż osłabia to roślinę. Stosuje się opryski środkami ochrony roślin, które przeznaczone są do walki z parchem.

Biała plamistość liści gruszy

W sadach przydomowych oraz towarowych może wystąpić choroba grzybowa, którą jest biała plamistość. Niektóre podkładki gruszy są bardzo wrażliwe na ten patogen. Może doprowadzić on do całkowitego zamierania młodych drzew. Najgroźniejszy jest w wilgotne i chłodne lata. Duża wilgotność sprzyja rozwojowi choroby, grzyb się wtedy szybciej rozmnaża i jest bardziej inwazyjny.

Na liściach widnieją białe i suche plamki, przy dużym nasileniu plamki zlewają się ze sobą. Finalnie liście odpadają od pędów i roślina traci aparat asymilacyjny. Wpływa to bezpośrednio na owocowanie oraz na odporność rośliny przed mrozem lub innymi chorobami.

Ochrona gruszy przed białą plamistością

Preparaty, których używa się do zwalczania parcha gruszy, są również skuteczne przeciwko białej plamistości liści. Należy dbać o dobrą kondycję roślin, stosując nawozy do drzew owocowych.

Rdza gruszy

Rdza gruszy jest typową chorobą dwudomną. Oznacza to, że patogen grzybowy, który ją wywołuje do przejścia cyklu rozwojowego, potrzebuje dwóch gatunków. Jednym z nich jest grusza, a drugim jałowiec. Na liściach gruszy powstają rdzawe plamki. Są one wybrzuszone, widać to głównie po spodniej stronie blaszki liściowej, gdzie tworzą się zarodniki. Choroba jest niebezpieczna i łatwo przenosi się na inne rośliny.

Ochrona roślin przed rdzą gruszy

Najważniejszym sposobem ochrony drzew owocowych przed rdzą jest unikanie bliskiego sąsiedztwa z jałowcami. Dzięki temu patogen nie może przejść pełnego cyklu rozwojowego i nie atakuje grusz. Jeśli nie jest to możliwe, należy wykonywać opryski roślin, które zabijają patogeny. W ogrodzie trzeba dokładnie grabić wszystkie liście, które opadną i utylizować je.

Dziurkowatość liści drzew pestkowych

Na wielu popularnych roślinach sadowniczych występuje sporadycznie dziurkowatość liści. Jak sama nazwa wskazuje, porażeniu ulegają liście gruszy. Choroba bardzo przypomina objawy raka bakteryjnego w pierwszym stadium. Charakterystyczne objawy choroby na liściach gruszy pojawiają się dopiero później. Na blaszkach liściowych zaczynają się tworzyć plamki. Z czasem tkanka roślinna wykrusza się i powstają drobne dziurki. Choroby liści gruszy prowadzą do osłabienia rośliny, ze względu na uszkodzenia chlorofilu.

Ochrona grusz przed dziurkowatością

Zwalczanie tej choroby gruszy polega na wykonywaniu oprysków roślin w przypadku dużego nasilenia. Sadzenie odmian odpornych znacznie ogranicza rozwój dziurkowatości liści. Zaleca się stosować nawozy do grusz, gdyż podnosi to odporność drzew na choroby grzybowe. Z rośliny dotkniętej chorobą nie wolno pobierać nasion do rozmnażania.

Choroby wirusowe i szkodniki

Istotna jest również ochrona roślin przed szkodnikami, które mogą być przyczyną uszkodzeń liści. Poprzez uszkodzenia zarodniki grzybów dostają się do roślin i wywołują choroby. Najczęściej na gruszach pojawiają się mszyce, przędziorki oraz zwójki. Szkodniki są wektorem niebezpiecznych chorób wirusowych gruszy. Wśród nich wyróżnia się mozaikę pierścieniową gruszy, kamienistość gruszek oraz żółtaczkę nerwów. Wirusy są bardzo niebezpieczne i nie ma skutecznych preparatów do walki z nimi. Przyczyną chorowania roślin są wirusy, które przenoszone są zazwyczaj przez szkodniki.

Ogólne zasady ochrony grusz przed chorobami – nawozy do roślin i preparaty biobójcze

Jak widać, ochrona grusz przed różnymi chorobami zawiera podobne elementy. Ważna jest zarówno kondycja drzewa, jak i właściwe zabiegi pielęgnacyjne. Zwalczanie chorób gruszy polega nie tylko na wykonywaniu zabiegów chemicznych, ale też na zapobieganiu infekcjom.

Powinno się stosować nawozy do roślin we właściwych dawkach oraz w optymalnym terminie. Wszelkie zabiegi pielęgnacyjne przy roślinach muszą być wykonane przy użyciu zdezynfekowanego sprzętu. Ważne jest, aby po cięciu jednego osobnika w sadzie, zdezynfekować sprzęt, dopiero później ciąć sąsiednie drzewa. Ma to szczególnie znaczenie przy zarazie ogniowej, bakteria rozprzestrzenia się bardzo szybko.

Nasiona, które służą do rozmnażania, wysiewania roślin, powinny zostać zaprawione i pochodzić od zdrowych osobników. Używanie nasion z rośliny zainfekowanych może przyczynić się do utraty całej rozsady. W ochronie grusz przed rdzą powinno się unikać sąsiedztwa jałowców. Jeśli nie jest to możliwe, opryski powinny być wykonywane na tych dwóch gatunkach równocześnie.